Witamina K - właściwości i skutki niedoboru



Mianem witaminy K określamy grupę związków rozpuszczalnych w tłuszczach, do której należą należą: witamina K1 (filochinon), witamina K2 (menachinon), witamina K3 (menadion). Witaminę K1 pozyskuje się z pożywienia, K2 jest produkowana przez bakterie jelitowe, natomiast witamina K3 jest syntetyzowana, tzn. produkowana sztucznie.

Witamina K jest koenzymem syntezy protombiny w wątrobie czyli białka osocza krwi, które bierze udział w procesie krzepnięcia krwi. Witamina K umożliwia krzepnięcie krwi gdyż uszczelnia śródbłonki naczyń krwionośnych, przez co zapobiega krwotokom i krwawieniom wewnętrznym, jest też czynnikiem zmniejszającym nadmierne, obfite krwawienia miesiączkowe. Uczestniczy w formowaniu tkanki kostnej, wpływa na przemiany metaboliczne kwasów nukleinowych. Cechuje się właściwościami przeciwgrzybiczymi i antybakteryjnymi, wykazuje także działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Poprawia budowę kości i zapobiega osteoporozie. 

Pozyskujemy ją z zielonych części roślin, orzeszków pistacjowych, olejów roślinnych i mięsa.
Niedobór powoduje:
- obniżony poziom protrombiny we krwi - dotyczy szczególnie osób starszych, u których występują zaburzenia w obrębie przewodu pokarmowego (zaburzenia wydzielania żółci, wchłaniania w jelicie cienkim),
- wydłużony czas krzepnięcia krwi (krwotoki z nosa, układu pokarmowego i moczowego),
- skaza krwotoczna noworodków - głównie krwotoki z przewodu pokarmowego.
Nadmiar powoduje:
- zaburzenia w pracy wątroby,
- może powodować poty oraz uczucie gorąca,
- podawana w formie zastrzyku domięśniowego może wywołać odczyny alergiczne oraz powodować skoki ciśnienia tętniczego.

Co wpływa na polepszenie wchłaniania:  witamina B7 (biotyna).
Co wpływa na pogorszenie wchłaniania:  alkohol, środowisko zasadowe, światło, promieniowanie jonzujące, antykoagulanty, mrożenie, aspiryna, antybiotyki oraz neomycyna.
Ciekawostki:
- leczenie antybiotykami może powodować niedobory witaminy K, ponieważ antybiotyki zniszczą florę jelitową; dlatego, adekwatnie do terapii, należy uwzględnić zwiększone spożycie witaminy K np. pod postacią suplementów diety,
- jogurt i kefir to idealne potrawy między posiłkami, pobudzające wytwarzanie witaminy K,
- w niektórych przypadkach noworodki otrzymują witaminę K od urodzenia, co minimalizuje możliwość wystąpienia u nich krwotoku.

Komentarze